Meyve ve sebzelerde karşılaşılan pestisit kalıntılarına yönelik analizler, sadece insan sağlığının korunması açısından değil aynı zamanda uluslararası ticaret ve resmi kuruluşların denetimleri aşısından da büyük önem taşımaktadır.

Son yıllarda, yüksek çözünürlüklü doğru kütle spektrometrisine dayanan pestisit kalıntı analizleri, yüksek hassasiyet ve çözünürlükte modern cihazlarla yapılmaktadır. Pestisit kalıntı analizi çalışmaları modern analitik kimyanın özel bir alanıdır.

Maksimum kalıntı limitlerine sahip katı uluslararası yasal düzenlemeler nedeniyle, bugün gıdalarda bulunan pestisit kalıntılarının tanımlanması ve miktarının belirlenmesi çalışmalarında oldukça güvenilir tespitler yapılması gerekmektedir.

Tarım sektöründe genelde böcek ilacı olarak bilinen bitki koruma ürünleri, verimi artırmak, kaliteyi üykseltmek ve ürünlerin depolanma ömrünü uzatmak için yaygın olarak kullanılmaktadır. Pestisit kalıntıları dendiği zaman, pestisit aktif muhteviyat tortuları, uygulanması sırasında çevreye yayılan bileşenlerde bulunan metabolitler veya parçalanma ürünleri anlaşılmaktadır.

Kalıntı analizleri, ortamdaki herhangi bir kimyasal kirlenmenin doğasını, seviyesini ve kalıcılığını belirlemek için yapılmaktadır. Esasen pestisitler kullanılmadan önce, gerekli yasal düzenlemeler ve standartlar ile kapsamlı şekilde etkinlik, çevresel ve toksikolojik testlerden geçmektedir. Ancak uygulanan kimyasallar ve bunların bozunma ürünleri, tarımsal ürünlerde tortu olarak kalabilmektedir. Bu kalıntılar insan sağlığı açısından zararlı olabilmektedir.

Maksimum kalıntı seviyeleri, gıdalarda yasal olarak bulunabilecek kalıntı türleri ve miktarları, düzenleyici kuruluşlar tarafından belirlenmektedir. Pestisit kalıntısı analizleri, bazı pestisitlerin kullanım güvenliğini belirlemede çok önemli olmaktadır. Ancak ne yazık ki bazı üreticiler, ilgili yasal düzenlemelere ve standartlara uymamakta ve pestisit analiz sonuçları büyük önem taşımaktadır.

Gelişmiş laboratuvarlarda gerçekleştirilen kalıntı analizlerinde, yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan yöntemlere ve standartlara uyulmaktadır. İşte birkaç örnek:

• TS EN 12393 Bitkisel kökenli gıdalar - GC veya LC-MS/MS kullanarak pestisit kalıntılarının tayini için çoklu kalıntı yöntemler

• TSE CEN/TR 15641 Gıda analizleri - LC-MS/MS kullanarak pestisit kalıntılarının tayini - Tandem kütle spektrometrik parametreleri