Kimyasal analizler ve kimyasal testler, herhangi bir kimyasal maddenin veya bileşiğin güvenliğini, kalitesini, verimliliğini, kontrolünü, tutarlılığını ve günlük yaşamı etkileyen çok önemli laboratuvar çalışmalarıdır.

Kimyasal analizlerin birçoğu birbirleri ile örtüşen geniş bir alana yayılmaktadır. Örneğin, biyolojik, inorganik, enstrümantal, kalitatif, kantitatif, organik ve klasik kimyasal analizler gibi. Bu analizler kumaş, toprak, plastik, gaz, su, ağaç, vücut dokusu ve benzeri herhangi bir alanda yapılabilir.

Günümüzde kimyasal analiz sonuçları, sadece araştırmalarında bilim insanlarını değil, aynı zamanda günlük yaşmda bütün insanları ilgilendirmektedir. Kimyasal analiz, bir maddenin kimyasal bileşimini tanımlamak ve ölçmek için kullanılan tekniklerdir. Analitik kimyada temelde iki dal bulunmaktadır: nitel analizler ve nicel analizler. Ya da kalitatif analizler ve kantitatif analizler.

Nitel kimyasal analizler, bir kimyasal madde örneğinde belli bir elementi veya bileşiği tanımlamak için yapılmaktadır. Nicel kimyasal analizler ise belli bir kimyasal madde örneğinin kalitesini ve konsantrasyonunu belirlemek için yapılmaktadır. Dolayısıyla, örneğin bir tuz numunesinin klor elementi içerip içermediğini belirlemek nitel (kalitatif) bir analizdir. Bir tuz numunesinde bulunan klor yüzdesinin ölçülmesi ise nicel (kantitatif) bir analizdir.

Kısaca kalitatif analiz, bilinmeyen bir malzeme örneğinde bulunan element ve bileşiklerin tespit edilmesidir. Bu analizlerde inorganik bileşiklerin elementel bileşimleri belirlenmektedir. Esas olarak bir çözeltide bulunan iyonlar tespit edilmektedir. Çözelti daha sonra, belli iyonların karakteristik tepkimelerini test etmek için çeşitli reaktiflerle muamele edilmektedir.

Basit nitel analiz için, herhangi bir cihaz kullanmak gerekmeyebilir. Çünkü genel olarak renk ve koku gibi özellikler mekanik yardım olmadan gözlemlenebilir. Diğer ön analizler ise basit aletlerin kullanımını gerektirebilir.

Ancak daha karmaşık yöntemler ve araçlar arasında spektroskopi, floresans testleri, kromatografi, polarografi ve elektroforez bulunmaktadır. Genel olarak, analiz edilen madde ne kadar küçükse, o kadar karmaşık ekipman gerekir. Niteliksel kimyasal analizler, tıp ve kriminoloji alanlarında yaygın uygulanmaktadır.