G işareti uygulaması, ülkemizde CE işareti uygulamasına tabi olmayan yapı malzemelerinin piyasaya sunulmasında zorunlu olarak aranan bir uygulamadır. G işareti genel olarak malzemelere, malzemeye iliştirilen etiketlere, malzemenin ambalajına veya malzemeye ait ticari belgelere konulmaktadır.
G işareti uygulamasında iki yasal düzenleme esas alınmaktadır. Bunlardan ilki, G işareti ile ilgili esasları düzenleyen ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 2009 yılında yayınlanan, Yapı Malzemelerinin Tabi Olacağı Kriterler Hakkında Yönetmelik’tir. Bu yönetmelik kısaca G İşareti Yönetmeliği olarak anılmaktadır.
Diğer yasal düzenleme ise, söz konusu yönetmeliğin uygulama esaslarını açıklayan ve 2010 yılında yayınlanan, Yapı Malzemelerinin Tabi Olacağı Kriterler Hakkında Yönetmeliğe Göre Uygunluk Teyit Sistemlerinin Uygulanmasına Dair Tebliğ’dir. Bu tebliğ de kısaca G Uygulama Tebliği olarak anılmaktadır.
Söz konusu yasal düzenlemelerde G işareti uygulamasına tabi yapı malzemeleri şu şekilde tarif edilmiştir:
Bina ve diğer inşaat mühendisliği çalışmalarını içeren yapı işlerinde, kalıcı olarak kullanılan malzemeler, ve
CE işareti uygulamasına tabi olmayan malzemeler
Bu tanımlamalara giren çok sayıda yapı malzemeleri içinde en fazla öne çıkanlar, hazır beton ve inşaat demiri (yan, beton çelik çubuklar) olmaktadır.
Bu tür yapı malzemeleri üzerine G işareti konulurken, ürünlerin performans değerleri, tabi olduğu ulusal standartlarda veya bir standart yoksa bir ulusal teknik onaya göre uygunluk değerlendirmesi yapılarak tespit edilmektedir.
Ulusal standarda göre yapılacak değerlendirme çalışmaları, söz konusu Bakanlık tarafından ilgili ürün bazında görevlendirilen Uygunluk Değerlendirme Kuruluşları tarafından gerçekleştirilir ve G Uygunluk Belgesi düzenlenir. Bugün inşaat sektöründe kullanılan hazır beton, G işareti olmaksızın piyasaya sunulamaz. Hazır beton firmaları için tek zorunlu belge G Belgesi’dir.
Avrupa Birliği ülkelerinde 89/106/EEC sayılı Yapı Malzemeleri Direktifi 1988 yılında yayınlanmıştır. 1993 yılında 93/68/EEC sayılı direktif ve 2003 yılında 1882/2003/EC sayılı tüzük ile söz konusu direktif güncellenmiştir. Bu direktif, CE işaretleme amacıyla yasal kontrollere tabi olan her türlü inşaat malzemelerinin uyumlaştırılmasına yöneliktir. Bu direktif ile, yapı malzemelerinin Avrupa Birliği ülkelerinde dolaşımına engel olan farklı ulusal düzenlemeler ortadan kaldırılmıştır. Aynı zamanda yapı güvenliği ve yapı malzemeleri alanında dayanıklılık, enerji tasarrufu, sağlık ve çevre koruma gibi faktörler kapsama alınmıştır. Ülkemizde Yapı Malzemeleri Yönetmeliği hazırlanırken bu direktif esas alınmıştır.
CE kapsamında girmeyen yapı malzemelerinin üzerine G işareti koymanın ve G Belgesi alınmasının işletmelere sayısız faydaları olmaktadır. Herşeyden önce bu sayede ürünler tüketicilere, herhangi bir yasal engel olmadan ve yaptırım olmadan sunulabilmektedir. Ürünlerin üzerinde bulunan G işareti, bu ürünlerin güvenlik ve sağlık bakımından temel gereklilikleri karşıladığının bir ifadesidir.
Bu şekilde G işareti taşıyan ürünler tüketiciler açısından daha güvenli kabul edilmekte ve işletmelerin hasar ve sorumluluk davalarında düşme olmaktadır. Diğer yandan işletmelerin üretim maliyetlerinde düşüş olmaktadır. Bu durum doğal olarak firmaların işletme verimliliğini yükseltmekte, pazar paylarını arttırmakta ve rekabet gücü kazanmalarına neden olmaktadır. Aynı zamanda G işaretli ürünler, firmaların gerekli resmi izin ve yetki belgelerini almalarını kolaylaştırmaktadır.
G işaretleme uygulaması öncelikle, uyumlaştırılmış teknik şartnamesi olmayan yapı malzemeleri için uygulanmaktadır. Bu şekilde üzerine G işareti konulan yapı malzemeleri, tüketiciler açısından güvenli ürün olarak kabul edilmektedir. CE işaretleme sisteminde olduğu gibi G işareti de aynı şekilde, doğrudan yapı malzemesinin üzerine konulabilir. Ya da yapı malzemesine iliştirilen bir etiket üzerine de G işareti konulabilir. Diğer yandan yapı malzemelerinin ambalajları üzerine veya ilgili ticari belgelerin üzerine de G işareti konulabilir.
Yapı malzemeleri üzerine G işareti konulurken, aynı zamanda bu malzemenin özelliklerini açıklayan performans değerleri de eklenmelidir.
Aynı anda bir yapı malzemesi üzerinde, hem G işareti hem de CE işareti olmaması gerekmektedir. Üzerine G işareti konulan bir yapı malzemesi ile ilgili daha sonra uyumlaştırılmış bir standart yayınlanacak olursa, bu defa malzeme CE işaretleme uygulamasına tabi olacaktır.
Uyumlaştırılmış veya ulusal bir standardı olmayan ve yayınlanmış standartlardan birine uymayan yapı malzemeleri için teknik onay alınması gerekmektedir. Ancak bu onayı takiben yapı malzemesi üzerine G işareti konulabilir. Bu onay, malzemenin kullanım amacına bağlı olarak temel gerekleri karşıladığını gösterir.
Bugün ülkemizdeki uygulamada, yapı malzemeleri üzerine G işaretinin konulmasına yönelik Türk Stadartları Enstitüsü (TSE) tarafından yayınlanan şu standartlar dikkate alınmaktadır:
TS EN 206:2013 Beton - Özellik, performans, imalat ve uygunluk
TS 13515 TS EN 206’nın uygulamasına yönelik tamamlayıcı standard
Bu standartlar, farklı iklimsel ve coğrafi koşullara sahip bölgelerde ve farklı koruma seviyelerinde uygulanacak standartlardır.
Yapı malzemeleri üreten firmaların bu ürünleri piyasaya sunabilmeleri ve sorun yaşamamaları için şu belgeleri temin etmeleri gerekmektedir: G Belgesi, G Uygunluk Belgesi ve G Uygunluk Beyanı.
Üzerlerinde G işareti bulunan yapı malzemeleri, ulusal ve uluslararası standartlara göre üretilmiş ve piyasaya sunulabilecek kalitede anlamına gelmektedir. Üretici firmalar, ürünleri üzerine G işaretini koymuşlarsa, bu konuda gerekli olan tüm koşulları yerine getirmiş olduklarını beyan etmiş olmaktadır. Bu sayede ülkemiz içinde hiç bir engel ile karşılaşmadan söz konusu yapı malzemelerinin satılması güvence altına alınmış olmaktadır.
G işareti uygulaması ulusal bir uygulamadır ve ülke dışından getirilen yapı malzemelerine de G işaretinin konulması gerekmektedir. G işareti, yapı mazlemelerinin nerede üretildiği hakkında bir açıklama içermez, ancak tüketicilere sunulmadan önce değerlendirilmeye tabi tutulduğu, yasal düzenlemelerde yer alan koşullara uygun üretildiği ve ulusal ve uluslarası kriterleri karşıladığı konusunda güvence sağlar.
G işareti uygulamasında, yapı malzemeleri piyasaya sunulmadan önce üretici firma tarafından bir uygunluk değerlendirme süreci uygulanmakta ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yetki verilen bağımsız ve tarafsız bir belgelendirme veya denetim kuruluşu tarafından doğrulama işlemi gerçekleştirilmektedir. Bu yüzden üretici firmaların pazara sunmayı planladıkları yapı malzemelerinin yasal düzenlemelere ve ilgili standartlara uygunluğu hakkında bilgi sahibi olmaları zorunludur. Bu aşamada ürünler bir dizi test ve muayene işlemlerinden geçirilir, denetimler yapılır ve bir teknik dosya hazırlanır. Bütün bu çalışmalar tamamlandıktan sonra üretici firma, ürünleri üzerine G işaretini koyabilir.
Üretici firmalar, hazırladıkları teknik dosyaları ve test ve muayene raporlarını, resmi denetimler için saklamak zorundadır. Bir problem yaşandığı zaman ilk bakılacak dokümanlar bunlar olacaktır.
Burada önemli nokta, bütün yapı malzemelerinin G işareti uygulamasına tabi olmadığıdır. Bu uygulama sadece CE işareti uygulaması kapsamına girmeyen yapı malzemeleri içindir. Hem tüketicilerin doğrudan kullandığı sıhhi armatürler, ahşap kapılar ve benzeri ürünlerde, hem de müteahhitlerin kullandıkları PVC borular, yapı çelikleri ve benzeri ürünlerde G işareti uygulaması yapılmaktadır.
Öncelikle kuruluşun, standardın zorunlu gerekliliklerini karşılayıp karşılamadığı ve bir sonraki aşamaya geçilip geçilmeyeceği belirlenir.
Gerekli prosedür ve denetimlerin geliştirilip geliştirilmediği kontrol edilir ve kurumunuzun değerlendirmeye hazırlığı gözden geçirilir.
İlk iki aşamada ortaya çıkan bulgular değerlendirilir ve yapılan her türlü düzeltici işlem gözden geçirildikten sonra belge hazırlama işlemine geçilir.
Randevu almak, daha detaylı bilgi edinmek yada değerlendirme talep etmek için formumuzu doldurarak size ulaşmamızı isteyebilirsiniz.