Gıda sektöründe faaliyet gösteren bütün işletmelerin ana sorumluluğu, tedarik zincirinin her aşamasında hijyenik uygulamalar ve izlenebilirlik sağlamak ve gıda maddelerini çiftlikten tüketicinin çatalına kadar güvende tutmaktır.
Uluslararası Standartlar Örgütü (ISO) tarafından geliştirilen ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi standardı, gıda zincirinde yer alan bütün işletmeler için belli kriterleri ve gıda güvenliği yönetim sistemi için temel gereksinimleri açıklamaktadır. Bu standart, gıda işletmelerinin gıda güvenliği tehlikelerini kontrol etme yükümlülüklerini ve gıda maddelerinin tüketim için güvenilir olmasını sağlama kabiliyeti göstermeleri için yapmaları gereken işleri tanımlamaktadır.
Diğer bütün ISO standartları gibi ISO 22000 standardı da, günün koşullarına uygun olduğundan emin olmak için düzenli aralıklarla gözden geçirilmekte ve iyileştirilmektedir. Bugün yürürlükte olan sürümü ISO 22000:2018 sürümüdür. Bu sürüm, gıda güvenliği konusunda en yeni trendleri ve gıda güvenliği gereksinimlerini kapsamaktadır ve gıda sektörünün küresel anlamda karşı karşıya kaldığı güçlüklere cevap vermektedir. Diğer yandan artan nüfus ile birlikte mevcut gıdalara güven duyulması ve gıda üretiminin güvenilir ve sürdürülebilir olması konusunda yardımcı olmaktadır.
ISO 22000 standardının 2018 sürümü, operasyonel seviyedeki risk ile yönetim sistemi stratejik seviyesindeki risk arasında ayırım yapan, yeni bir risk anlayışını getirmiştir.
ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi standardı işletmelerin, gıda güvenliği söz konusu olduğunda genel performanslarını iyileştirmelerine yardımcı olan bir yönetim sistemi standardıdır. Bu standart sayesinde işletmeler, güvenilir ve yasal gereklilikleri karşılayan, gıda maddeleri ile ilgili ürün ve hizmetleri tutarlı bir şekilde sağlama yeteneği kazanmış olmaktadır. Aynı zamanda organizasyon içinde gıda güvenliği süreçlerinde gelişmiş bir risk yönetimi uygulamış olmaktadır.
Bunun yanı sıra gıda işletmeleri ve tedarikçi firmalar, gıda maddelerinin, Birleşmiş Milletler’in hükümetler için yayınladığı ve gıda güvenliği kurallarını içeren Codex Alimentarius (gıda kodeksi) ile uygunluğunu kanıtlamış olmaktadır. Bu kodeks, gıda ticaretinde insanların sağlığını korumak için formüle edilmiş, birçok gıda güvenliği standartlarını kapsamaktadır. Tüketicilere sunulan gıda maddeleri güvenli ve kaliteli olmak zorundadır. Ayrıca gıda maddelerinin, hastalığa neden olacak organizmalar taşımaması önemlidir.
Codex Alimentarius (gıda kodeksi), ilk olarak 1960’lı yıllarda Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından birlikte tasarlanmıştır.
ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi standardı, gıda zinciri üzerinde yer alan herhangi bir işletmeye, kısaca tarladan tüketicinin masasına uygulanabilen bir yönetim sistemi standardıdır. ISO 22000 Belgesi, işletmeler açısından, müşterilerine, bir gıda güvenliği yönetim sistemine sahip olduklarını kanıtlaması açısından önemli olmaktadır. Bu belge, ISO 22000 standardına uygun üretilmiş gıda maddelerine, müşteri güveni sağlamış olmaktadır. Bir yandan müşteriler güvenli gıda talep ederken, bir yandan da gıda işletmeleri tedarikçi firmalardan elde edilen gıda maddelerinin güvenli olmasını istemektedir. Bu iki nokta bugün giderek daha önemli hale gelmiştir.
Uluslararası Standartlar Örgütü (ISO) tarafından geliştirilen bu standardın temelinde Kalite Yönetim Sistemi yaklaşımı bulunmaktadır. Standart bu arada HACCP ilkelerini de gıda güvenliğine uygulanacak şekilde uyarlamıştır (Hazard Analysis and Critical Control Points, Tehlike Analizleri ve Kritik Kontrol Noktaları).
ISO 22000 standardı, gıda güvenliği süreçleri ve prosedürleri için gerekli koşulları açıklamaktadır ve işletmelerin ön koşul programları ve HACCP standardını uygulamasını gerektirir. Gıda güvenliği konusunda yürürlükte olan FSSC 22000 ve SQF (güvenilir kaliteli gıda) belgelendirme programlarının aksine, ISO 22000 standardının zorunlu programlar için özel gereksinimleri yoktur. Sadece işletmenin uygun programları tanımlaması ve uygulaması beklenmektedir. Bu şekilde ISO 22000 daha esnek yapıdadır ve her türden gıda işletmesi tarafından uygulanabilir ve belgelendirilebilir.
ISO 22000 standardı, gıda sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin bir gıda güvenliği yönetim sistemi oluşturmalarını gerektirmektedir. Bu şekilde işletmeler aşağıda sayılan ve işletme genelinde tam olarak uygulanan, belgelenmiş bir sisteme sahip olacaklardır:
Temiz ve hijyenik bir çalışma ortamı sağlamak için etkili ön koşul programları
Gıda güvenliğini tehdit eden riskleri tanımlamak, bunları önlemek ve ortadan kaldırmak için geliştirilen bir tehlike analizi ve kritik kontrol planı
İşletmenin genelinde gıda güvenliğini yönetmek için üzere, yönetim ve iş planlamadan, günlük iletişim ve gıda güvenliğini etkileyen operasyonlara kadar bütün yönetim sistemi süreçleri
ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi standardı, bu alandaki bütün özel gereksinimleri içermektedir. Örneğin,
İşletmenin üst yönetimi tarafından geliştirilen, genel bir gıda güvenliği politikasına sahip olmak
İşletmenin, belirlenmiş bu politikaya ulaşması için hedefler belirlemek
Bir yönetim sistemi planlamak, tasarlamak, uygulamak ve belgelemek
Sistemin performans kayıtlarını tutmak
İşletme içinde nitelikli çalışanlardan oluşan bir gıda güvenliği ekibi oluşturmak
İşletme dışında bulunan müşteriler, tedarikçi firmalar ve üçüncü taraf kişi ve kuruluşları ile etkili iletişim kurmak ve aynı zamanda etkili bir iç iletişim için prosedürler oluşturmak
Acil durum planları hazırlamak
Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi performansını değerlendirmek amacı ile yönetimin yeniden gözden geçirme toplantılarını yapmak
Sistemin etkin çalışması için eğitimli ve kalifiye çalışan kadrosu, yeterli altyapı ve gıda güvenliğini sağlamak için uygun çalışma ortamı dahil olmak üzere gerekli bütün kaynakları sağlamak
HACCP (Tehlike Analizleri ve Kritik Kontrol Noktaları) ilkelerine uymak
Gıda maddelerinin tanımlanması için, etkili bir izlenebilirlik sistemi kurmak
Düzeltici ve önleyici faaliyetler için sistem kurmak ve uygun olmayan ürünün kontrolünü sağlamak
Zorunlu durumlarda tüketicilere sunulan gıda maddelerinin geri çekilmesine yönelik prosedürler oluşturmak
İzleme ve ölçüm amaçlı kullanılan cihazların peryiodik kontrollerini yaptırmak
İşletme büyesinde iç denetim programı oluşturmak ve uygulamak
Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi’ni sürekli iyileştirmek ve güncellemek
Ön koşullu programlar, gıda işletmelerinin çalışma ortamlarında güvenilir gıda ürünleri üretmeleri için uygulanan programlar ve uygulamalardır. ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi, çalışma ortamlarının kirlenme olasılığını kontrol etmek için ön koşullu programlar oluşturmalarını gerektirmektedir. İşletmenin faaliyet alanına bağlı olarak farklı ön koşullu program gereksinimleri bulunmaktadır. Şöyle ki;
TSE ISO/TS 22002-1 Gıda güvenliğinde ön koşul programları - Bölüm 1: Gıda imalatı
TSE ISO/TS 22002-2 ... Bölüm 2: Yiyecek içecek servisi
TSE ISO/TS 22002-3 ... Bölüm 3: Çiftçilik
TSE ISO/TS 22002-4 ... Bölüm 4: Gıda ambalajı imalatı
Öncelikle kuruluşun, standardın zorunlu gerekliliklerini karşılayıp karşılamadığı ve bir sonraki aşamaya geçilip geçilmeyeceği belirlenir.
Gerekli prosedür ve denetimlerin geliştirilip geliştirilmediği kontrol edilir ve kurumunuzun değerlendirmeye hazırlığı gözden geçirilir.
İlk iki aşamada ortaya çıkan bulgular değerlendirilir ve yapılan her türlü düzeltici işlem gözden geçirildikten sonra belge hazırlama işlemine geçilir.
Randevu almak, daha detaylı bilgi edinmek yada değerlendirme talep etmek için formumuzu doldurarak size ulaşmamızı isteyebilirsiniz.